Maktu harçlar konusu para ile değerlendirilemeyen hallerde alınan, miktar olarak belirlenmiş ve tarifede bu şekilde yer alan harçlardır.
Nispi harçlar ise harca konu yararın para ile ölçülebildiği hallerde söz konusu olur ve tarifede bu yarar veya konunun değerinin yüzdesi şeklinde yer alır. Ancak bu kıstas uygulanması zorunlu bir kıstas değildir; bazı hallerde konu para ile ölçülebilse dahi maktu harç alınması söz konusu olabilir (örneğin icraya başvurma harcı).
Kanunun ilk dokuz kısmı, yargı harçlarını, noter harçlarını, vergi yargısı harçlarını, tapu ve kadastro işlemlerinden alınacak harçları, konsolosluk harçlarını, pasaport, ikamet tezkeresi, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti, vize ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçlarını, gemi ve liman harçlarını, imtiyazname, ruhsatname ve diploma harçlarını ve trafik harçlarını düzenlerken, onuncu kısım “Kısımlar Arasında Müşterek Hükümler” başlığını taşımaktadır ve tüm harçlar için ortak hükümleri içermektedir.
Bu maddeler ile her bir harç türünde uygulanacak olan muafiyet, şekil koşulları, ödeme gibi unsurlar düzenlenmiştir. Her bir kısmın içerisinde o kısma özel olan Mükellefiyet, İstisna ve Muaflıklar, Harç alma Ölçüleri ve Nispetleri, Harcın Ödenmesi ve diğer hususlar ayrı bölümlerde düzenlenmiştir.
MAKTU KELİMESİNİN ANLAMI
Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından yapılan açıklamaya göre, maktu kelimesinin anlamı şu şekildedir;
“Kesin olarak değeri biçilmiş, ölçü ile satılmayan, götürü.”
