Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, hava yolu ulaşımının ülkenin sosyal ve ekonomik refahının artmasında stratejik öneme sahip olduğunu belirterek, “2003’te 489 olan toplam hava aracı sayısı yüzde 270 artışla günümüzde 1821’e ulaşmıştır. Bugün hava ulaştırma işletmeleri sayımız 228’dir.” dedi.
Uraloğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2024 yılı bütçelerine ilişkin sunum yaptı.
Hava yolu ulaşımının ülkenin sosyal ve ekonomik refahının artmasında stratejik öneme sahip olduğunu belirten Uraloğlu, “2003’te 489 olan toplam hava aracı sayısı yüzde 270 artışla günümüzde 1821’e ulaşmıştır. Bugün hava ulaştırma işletmeleri sayımız toplamda 228’dir. Ülkemiz, toplam yolcu trafiği sıralamasında, Avrupa ülkeleri arasında 2019’da 5. sıradan 2022’de 3. sıraya, dünyada ise 10. sıradan 6. sıraya yükselmiştir.” ifadesini kullandı.
Bakan Uraloğlu, 2003’te 26 olan iç hat uçuş noktasının 2023’te 57’ye ulaştığına işaret ederek, 2003’te 50 ülkede 60 noktaya uçuş gerçekleştirilirken uçuş ağını 283 yeni nokta ekleyerek 2023’te 130 ülkede 343 noktaya yükselttiklerini anlattı.
Türkiye‘de, 21 yılda Hava Ulaştırma Anlaşması yapılan ülke sayısını 81’den 173’e çıkardıklarını ifade eden Uraloğlu, şöyle konuştu:
“Sivil havacılıkta, kurumsal imkan ve kabiliyetlerin güçlendirilmesi için ‘Kurumsal Dönüşüm Modeli’ni hayata geçiriyoruz. Mania Projesi kapsamında, sivil hava ulaşımına açık havaalanlarının mania planları çizilebilmekte, seyrüsefer yardımcı cihazlarının etki alanları oluşturulmaktadır. ‘Emisyon Veri Yönetim Projesi’ ile hava yollarından kaynaklı emisyonların, uluslararası standartlara göre takibinin yapılmasını sağladık. Yolcu ve çevre dostu 50 havalimanımız, Uluslararası Havalimanları Konseyi Karbon Akreditasyonu Programı sertifikası almaya hak kazandı.”
“Çukurova Havalimanı’mızı 2024 Ocak’ta açmayı hedefliyoruz”
Uraloğlu, Türkiye‘nin dünyada küresel bir havacılık merkezi olmaya başladığını vurgulayarak, 57 olan havalimanı sayısını 61’e çıkartarak bu konumu daha da güçlendireceklerini dile getirdi.
İstanbul Havalimanı ile ülkenin dünyanın bölgesel transit merkezlerinden olduğunu söyleyen Uraloğlu, “Gayri Safi Milli Hasıla’ya etkisi 23 milyar 750 milyon avro ekonomik etki sağlayan İstanbul Havalimanı’mızda açıldığı günden bugüne 177 milyonu aşkın yolcu trafiği gerçekleşmiştir. Çukurova Bölgesel, Yozgat ve Bayburt-Gümüşhane Havalimanları ile yenilenen Trabzon Havalimanı’nda yapım çalışmalarımız devam ediyor. Kamu özel işbirliğiyle inşa edilen Çukurova Havalimanı’mızı 2024 Ocak’ta açmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.
Uraloğlu, Yozgat ile Bayburt-Gümüşhane havalimanlarını da 2025’te hizmete alacaklarını bildirerek, Trabzon Yeni Havalimanı proje çalışmalarının devam ettiğini belirtti.
Sabiha Gökçen Havalimanı’nın kapasitesini iki katına çıkaracak 2. pist inşaatını tamamladıklarını ve yakında hizmete alacaklarını ifade eden Uraloğlu, şu bilgileri verdi:
“Esenboğa Havalimanı kapasitesini 3. pisti yaparak 30 milyon yolcuya, Antalya Havalimanını ise 80 milyon yolcuya yükseltiyoruz. Kayseri Havalimanı terminal binasıyla yıllık kapasite 5,5 milyondan 8 milyon yolcuya yükseldi. Yıllık 2,5 milyon yolcu kapasiteli Malatya Havalimanı Yeni Terminal Binası’nı 2025’te tamamlamayı planlıyoruz. ‘Hatay Havalimanı’nın PAT Sahaları Onarımı ve Gelişimi Projesi’nin yapımını gerçekleştiriyoruz. Kapadokya Havalimanı Terminal Binası’nın yenilenmesi ve 10 bin metrekarelik yeni terminal binası yapılması planlanmıştır. Siirt Havalimanı için 3 bin 700 metrekarelik yeni terminal binası yapılacak.”
Uraloğlu, hava araçlarının sertifikasyon işlemlerini milli olarak yapmaya başladıklarını kaydederek, Gökbey helikopterinin yanı sıra birçok alanda yerli ve milli hava aracıyla parçalarının sertifikasyon faaliyetlerine de devam edildiğini bildirdi.
İnsansız hava aracı (İHA) sayısının 70 bin 589’a ulaştığını söyleyen Uraloğlu, İHA pilot lisansına sahip kişinin ise 1 milyon 466 bine yükseldiğini aktardı.
Ülkeye 740 bağlama kapasiteli yat limanı kazandırıldı
Uraloğlu, denizlerde sağlanan kaynakların ekonomiye kazandırılmasının bakanlığın önceliklerinden olduğuna işaret ederek, 2002’de 149 olan liman sayısını 217’ye yükselttiklerini vurguladı.
Limanlarda elleçlenen yük miktarının 2022’de yaklaşık 543 milyon ton olduğunu anımsatan Uraloğlu, liman sayısını 2053 hedefleri doğrultusunda 255’e yükseltmeyi planladıklarını söyledi.
Bakan Uraloğlu, Filyos Limanı’nın, Karadeniz doğal gazının ekonomiye kazandırılmasında önemli lojistik desteği sunduğunu ifade ederek, kamu özel işbirliğiyle ülkeye 740 bağlama kapasiteli yat limanı kazandırdıklarını anlattı.
Kaş Yat Limanı’nın Antalya’yı yat turizmi açısından yeni bir cazibe merkezine dönüştürdüğünü bildiren Uraloğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“330 yat bağlama kapasitesi bulunan Yeni Foça Yat Limanı’mızı geçtiğimiz ay hizmete aldık. Devam eden yatırımlarımızdan, Tersane İstanbul projemizi 2024’te tamamlamayı hedefliyoruz. Yılda 30 milyon ziyaretçi beklenen projeyle aynı zamanda 1,8 kilometrelik sahil hattını İstanbul’a kazandırıyoruz. Demre Yat Limanı’mızın altyapı çalışmalarını tamamlayarak üstyapısı ihalesini kamu özel işbirliği modeliyle yaptık. Deprem nedeniyle hasar gören İskenderun Balıkçı Barınağı ve sahil tahkimatı onarımı işlerini 2024’te tamamlamayı hedefliyoruz. İklim değişikliğinin etkisiyle yaşadığımız sel felaketlerine karşı Abana sahillerinin korunması için sahil tahkimatı çalışmalarına da devam etmekteyiz.”
Uraloğlu, Karadeniz’deki ticaretin gelişmesine katkı sağlayacak Rize İyidere Lojistik Limanı’nın yapımına devam ettiklerini söyleyerek, Aydıncık Yat Limanı’nın altyapı çalışmalarını tamamladıktan sonra üstyapı inşasını planladıklarını söyledi.
“İstanbul Boğazı’nı kullanan gemiler artıyor”
Mersin ve Adana limanlarında çalışmalar yürütüldüğünü anlatan Uraloğlu, “İstanbul Boğazı’nı kullanan gemilerin her geçen yıl boyutu büyümekte, sayısı artmaktadır. Gemi geçişlerinde ortalama bekleme süresi 14 saati bulmakta, önümüzdeki yıllarda 4-5 gün olacağı tahmin ediliyor. 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümlerinde belirtilen ‘Altın Frank’ biriminde son iki yılda yapılan güncellemelerle boğaz geçişinden sağlanan 35 milyon dolarlık yıllık gelir 185 milyon dolara çıkartılmıştır.” diye konuştu.
Uraloğlu, Kanal İstanbul ile hayata geçirilecek İstanbul Limanı, Airport City, Teknoloji Vadisi, Akıllı Şehirler ve Lojistik Üsler ile dünyanın yeni lojistik üssünün İstanbul olacağına işaret ederek, Türk bayraklı gemilerin 2008’den bu yana “Beyaz Liste”de yer aldığına işaret etti.
Dijitalleşen denizcilik hizmetleriyle e-Devlet’i denizcilik işlemlerinde de kullandıklarını bildiren Uraloğlu, “Tersanelerimizde teknolojik gelişimlere uyumlu, güvenli ve çevreye duyarlı gemiler inşa ediyoruz. İnşa edilen gemi ve yat tonajımız yıllık ortalama 140 bin detveyt ton seviyesindedir. Türk ve yabancı bayraklı gemilerin boğazlar ve deniz yetki alanlarımızdan emniyetli geçişlerini sağlıyoruz. İstanbul ve Çanakkale boğazlarında kurulu, Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi’nin Radar Kapsama Alanı’nı Marmara Denizi’ni kapsayacak şekilde genişletiyoruz.” dedi.
“Doğu Akdeniz Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi Projesi’nde çalışmalar devam ediyor”
Uraloğlu, Doğu Akdeniz’de etkinliğin artırılması için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) kurulacak Doğu Akdeniz Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi Projesi’nde çalışmaların devam ettiğini belirterek, Ulusal Deniz Emniyeti Başkanlığınca denizlerde emniyet sağlandığını, deniz kirliliğine müdahale edildiğini dile getirdi.
Denizcilerin güvenliği için hızlı çözümleri devreye aldıklarını anlatan Uraloğlu, “Türk arama kurtarma sahamızı, Mavi Vatan doktrininde belirlenen sınırlara kadar genişlettik. Limanlarda enerji verimliliğinin arttırılmasına yönelik projemiz ile ‘Yeşil Liman Sertifika Programı’na daha çevreci kurallar getirdik. Türk gemi insanlarının ülkeler arası karşılıklı denkliklerinin verilmesi ve uluslararası sularda etkin çalışabilmesi için 37 ülkeyle denizcilik anlaşması sağladık.” ifadesini kullandı.
Uraloğlu, gelecek dönemde genişbant internet hizmetini her eve ulaştırılacaklarını belirterek, genişbant abone sayısının 2028’de 112 milyona, mobil abone sayının ise 102 milyona ulaşmasını hedeflediklerini vurguladı.
Uraloğlu, Türkiye Kart Projesi ile ulaşım, para transferi, alışveriş gibi ihtiyaçların karşılanmasını amaçladıklarına işaret ederek, “Konya’da kullanılmaya başlanan Türkiye Kart, Yozgat, Gümüşhane, Tokat, Kayseri ile İstanbul’da Marmaray ve Gayrettepe-Yeni Havalimanı Metrosu’nda da kullanılmaya başlanacaktır.” dedi.
(Bitti)
